Cùng tìm hiểu vấn đề thị trường du lịch: 5 sao gặp khó

Sự gia tăng công suất sử dụng phòng và giá phòng đã dẫn đến sự gia tăng về RevPAR (doanh thu trên mỗi phòng có sẵn), tăng 10,4% so với năm trước. Khách sạn 4 sao có RevPAR tăng mạnh nhất ở mức 17,9%, đạt 54,67 USD trong năm 2011, tiếp đến là khách sạn 3 sao, tăng 5,0%, trong khi đó khách sạn 5 sao năm nay có RevPAR giảm đáng kể là 7,8%.

Tăng trưởng lượng khách du lịch dẫn đến giá phòng khách sạn tăng 9,1%

Không đổ cho khủng hoảng

Đầu năm 2012, Lâm Đồng tiến hành thu hồi 19 dự án bất động sản (BĐS) nghỉ dưỡng, trong khi đó, tại Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Thuận, Phú Quốc..., nhiều dự án vẫn triển khai chậm chạp. Lần đầu tiên, lĩnh vực này đã trở nên kém hấp dẫn nhất trong mắt nhà đầu tư (NĐT).

Ông Kenneth Atkinson, Giám đốc Điều hành Grant Thornton Vietnam, nhận định, ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng tài chính thế giới và tình hình kinh tế vĩ mô ở Việt Nam rõ ràng đã gây tác động tiêu cực đến ngành BĐS nói chung và đối với BĐS nghỉ dưỡng nói riêng, nhất là tại một số thành phố du lịch không trọng điểm.

Tuy nhiên, điều mà NĐT quan ngại là hạ tầng giao thông kết nối và làm sao để thu hút được nhiều du khách đến các điểm du lịch. Ngoài ra, quy trình cấp phép đầu tư, giải phóng mặt bằng để phát triển một dự án nghỉ dưỡng tại Việt Nam thường kéo dài và phức tạp.

Chính vì vậy, lĩnh vực này trở nên kém hấp dẫn hơn đối với NĐT. Do đó, NĐT không cần phải đắn đo, cân nhắc, vì tại khu vực Đông Nam Á vẫn còn nhiều địa điểm khác để họ chọn lựa. 

Việt Nam có nhiều tiềm năng để phát triển du lịch, điều này không cần phải bàn cãi nhưng rõ ràng, so với một số quốc gia khác trong khu vực, khả năng thu hút du khách vẫn còn hạn chế.

Chẳng hạn, năm 2012 này, Việt Nam dự kiến sẽ thu hút 6,5 triệu lượt khách quốc tế, tăng 500 ngàn khách so với 2011, nhưng tại Thái Lan, con số này là 21 triệu lượt, tăng 3 triệu so với năm trước. Song, vấn đề quan trọng không nằm ở yếu tố đón được bao nhiêu khách mỗi năm, mà là có bao nhiêu khách thực sự quay lại Việt Nam? 

Nhìn vào ngành du lịch Thái Lan, cách đây 20 năm, Thái Lan đón lượng khách quốc tế tương đương với lượng khách của Việt Nam hiện thời. Nhưng, điều đáng nói là 50% khách đến Thái Lan lần đầu đều quay trở lại. Tại sao?

Ngoài dịch vụ tốt, tần suất các chuyến bay đến Thái Lan nhiều, Chính phủ Thái cũng không giới hạn người nước ngoài được sở hữu đất đai và nhà cửa..., nên không ít khách đã “mua căn nhà thứ hai” tại Thái. Điều này khuyến khích phát triển hạng mục biệt thự nghỉ dưỡng, nhiều gia đình đến Phuket thích ở trong biệt thự hơn là các khách sạn truyền thống.

Việt Nam có nhiều tiềm năng để phát triển các điểm đến kết hợp với sân golf, nhưng điểm hạn chế của du lịch Việt Nam là thiếu những dịch vụ giải trí khác để phục vụ cho nhiều đối tượng khách.

Khó cho 5 sao

Một yếu tố không kém phần quan trọng tác động đến sự nhận biết của khách quốc tế đối với Việt Nam là kinh phí dành cho việc quảng bá hình ảnh các điểm đến còn hạn chế; trong khi Thái Lan, Malaysia, Singapore, Hồng Kông đều tiến hành việc này trên các kênh quốc tế một cách thường xuyên, liên tục mỗi ngày và nhắm đến nhiều đối tượng khách hàng khác nhau.

Hiện, cơ cấu du khách đến Việt Nam đã có nhiều thay đổi, khách đoàn từ châu Á, đặc biệt là Trung Quốc, Đài Loan đã tăng đáng kể. Khách dạng này thường chọn các khách sạn từ 3-4 sao để lưu trú và chi tiêu cũng hạn chế.

Xu hướng này sẽ còn tiếp tục đến năm 2013 (từ 5-10 năm tiếp theo, họ sẽ tăng dần chi tiêu) và khách sạn 4 sao đang là phân khúc có tiềm năng phát triển tốt nhất và mang lại lợi nhuận cao. Trong khi đó, khách sạn 5 sao đang chịu áp lực về việc sụt giảm công suất và giá phòng.

Tại TP.HCM và Hà Nội, nhiều công trình khách sạn 5 sao đang phát triển dở dang, tạo nên nguồn cung lớn trong tương lai, trong khi lượng khách cá nhân (đối tượng của khách sạn 5 sao) lại đang suy giảm. 

Khảo sát ngành dịch vụ khách sạn 2012 của Grant Thornton cho thấy, mặc dù tốc độ tăng trưởng của số lượng khách du lịch quốc tế và nội địa không cao như năm ngoái, song thị trường du lịch Việt Nam vẫn tiếp tục phát triển với hơn 6 triệu du khách nước ngoài, tăng 19,1% so với năm trước và góp phần thúc đẩy sự gia tăng giá phòng bình quân lên tới mức 90,84 USD/đêm, tăng 9,1% so với năm 2010.

Sự gia tăng công suất sử dụng phòng và giá phòng đã dẫn đến sự gia tăng về RevPAR (doanh thu trên mỗi phòng có sẵn), tăng 10,4% so với năm trước. Khách sạn 4 sao có RevPAR tăng mạnh nhất ở mức 17,9%, đạt 54,67 USD trong năm 2011, tiếp đến là khách sạn 3 sao, tăng 5,0%, trong khi đó khách sạn 5 sao năm nay có RevPAR giảm đáng kể là 7,8%.

Sự suy giảm RevPAR của khách sạn 5 sao chủ yếu là do giá phòng bình quân giảm 6,4%, từ 131,38 USD năm ngoái xuống còn 123,04 USD năm nay. Tuy lượng khách quốc tế đến vẫn tăng trưởng, nhưng mảng kinh doanh lưu trú lại khó khăn hơn. Theo Hiệp hội Du lịch TP.HCM, công suất phòng bình quân của khách sạn từ 3-5 sao chỉ ước đạt 67%.

Trong khi đó, cùng kỳ năm 2011, công suất phòng bình quân của nhóm khách sạn này đạt đến 70%. Trước những biến đổi của thị trường, năm nay, 47,7% khách sạn thực hiện cuộc khảo sát này trả lời có kế hoạch mở rộng khách sạn hoặc cải thiện trang thiết bị trong vòng 2 năm tới, trong đó hơn 70% khách sạn và khu nghỉ dưỡng ở Việt Nam có kế hoạch cải tạo hoặc nâng cấp khách sạn.

Năm nay, “cải tạo hoặc nâng cấp khách sạn” được xem là lựa chọn của nhiều khách sạn nhất ở tất cả các hạng sao, còn “bổ sung các dịch vụ” đã được lựa chọn nhiều nhất trong năm 2010.

Các nguồn khách lưu trú Trong tổng số khách của khách sạn của Việt Nam, 78% là khách du lịch quốc tế, tăng 6,5% so với năm 2010. Trong số 78% khách du lịch quốc tế, du khách châu Âu chiếm 34%, chiếm tỷ lệ lớn nhất của sốlượng du khách nước ngoài.  Ngoài ra, khách du lịch đến từ Châu Đại Dương và Bắc Mỹ chiếm lần lượt là 9,5% và 8,6%. Đặt phòng qua mạng tăng Trong năm 2011, đặt phòng thông qua các đại lý du lịch và nhà điều hành tour tiếp tục là phương pháp phổ biến nhất, không phân biệt khu vực, xếp hạng sao và quy mô của khách sạn, với 49,5% trên tổng số lượng đặt phòng, tăng 0,5% so với năm 2010.  Đặt phòng trực tiếp với khách sạn là ưu tiên lựa chọn tiếp theo, với 29,8%, tăng 0,8% so với năm 2010. Trong khi đó, đặt phòng qua internet tăng từ 10,1% năm 2010 lên 14,8% trong năm 2011.  Mặc dù chỉ tăng 4,7%, nhưng đặt phòng qua internet là đại diện cho sự tăng trưởng cao nhất trong năm. Điều này có được là bởi hình thức cung cấp dịch vụ trên internet ở Việt Nam đã trở nên an toàn và đáng tin cậây hơn cho khách hàng.  Ngoài ra, đặt phòng trực tiếp với khách sạn tăng 0,8% và hiện đang ở mức 29,8 % trong năm 2011. Mở rộng, cải tạo Năm nay, 47,7% khách sạn thực hiện cuộc khảo sát này trả lời có kế hoạch mở rộng khách sạn hoặc cải thiện trang thiết bị trong vòng 2 năm tới, trong đó hơn 70% khách sạn và khu nghỉ dưỡng ở Việt Nam có kế hoạch cải tạo hoặc nâng cấp khách sạn. Năm nay, “cải tạo hoặc nâng cấp khách sạn” được xem là lựa chọn của nhiều khách sạn nhất ở tất cả các hạng sao, còn “bổ sung các dịch vụ” đã được lựa chọn nhiều nhất trong năm 2010.